MİYOMLAR rahim kas tabakasından kaynaklanan genellikle iyi huylu olan kitlelerdir. Tüm kadınların %25 ‘inde görülürken, 35 yaş üzerinde üç kadından birinde görülür. Tek bir tane olabileceği gibi rahmin farklı yerlerinde farklı büyüklükte çok sayıda miyomlar da olabilir… Hormonal yanıtlarının farklılığına bağlı olarak; boyutları yıllar içinde aynı da kalabilir, yavaş yavaş ya da hızla büyüyebilirler.
Nedenine tam olarak bilmesek de genetik bir yatkınlık söz konusudur. Bir çoğu östrojen dediğimiz kadınlık hormonu yanıtlı olduklarından üreme çağında görülürler; gebelikte ve perimenapozal yıllarda büyürler, menopoz döneminde östrojen azaldığından küçülürler..
Rahim duvarı içerisindeki yerlerine göre isimlendirilirler ve bulundukları yerlere bağlı olarak klinik bulguları da farklılık gösterir…
- Submuköz miyomlar: Rahim iç boşluğuna doğru büyüyen miyomlardır. En az rastlanan tip olmasına rağmen en çok kanama bulgusu yapan miyomlardır. Adet miktarının artması, kanama süresinin uzaması, parça düşürme şeklinde pıhtılı kanama, adet dönemi dışında kanama, ilişki sırasında kanama gibi düzensiz kanama bulgularına ve kansızlığa yol açabilirler. Hatta bazen rahim ağzından dışarı çıkarak vajen içine doğru büyüyebilirler…
- İntramural miyomlar: Rahim duvarının ortasında büyüyen yani kas dokusu içine doğru büyüyen miyomlardır. Rahimde büyümeye yol açarlar. Buna bağlı yoğun kanama, karın ağrısı, karında dolgunluk hissine yol açabilirler. Daha da büyük boyutlara ulaşarak komşu organlara bası yapar hale gelebilirler. Barsaklar üzerine baskı yaparak gaita (büyük abdest) yapılmasında zorluk ve kabızlığa yol açabilirler. Mesaneye bası yaparak sık idrara çıkma ya da zorlanarak idrar yapmaya yol açabilirler.
- Subseröz miyomlar: Rahmin dış yüzünden karın boşluğuna doğru büyüyen miyomlardır. Genellikle kanamaya yol açmazlar. Büyüdükleri fark edilmez ise karın ağrısı, karında dolgunluk hissi ve yine komşu organlara bası yoluyla klinik bulgu verebilirler…
Birçoğu klinik bulgu vermez ve tedavi gerektirmezken; %10-20 ‘si büyüklük ve yerleşim yerlerine bağlı olarak bazı şikayetlere yol açarlar:
- Adet düzeninde ve adet kanamalarında değişikliğe yol açarlar (En sık görülen şikayet): Uzun ve sık adet dönemleri, normalden fazla kanama-pıhtılı kanama, ara kanama (adet dönemi dışında), sancılı adet dönemlerine ve tüm bu kanamalara bağlı kansızlığa yol açarlar…..
- Ağrı şikayetine yol açarlar: Karın ağrısı, karında rahatsız edici dolgunluk hissi, adet sancısı, ilişkide sancı, sırt-bel ve bacak ağrılarına yol açabilirler.
- Baskı: İdrar yapmada zorluk ya da sık idrara çıkma, gaita yapılamaması-kabızlık, bacaklarda ağrı.
- Kısırlık (infertilite): Özellikle rahmin iç boşluğuna doğru büyüyen submuköz myomlar, gebeliğin rahim içine yerleşmesine engel olurlar…
- Rahimde ve karında büyüme, şişkinlik…
Tanı da genellikle ultrason ve jinekolojik muayene yeterlidir. Fakat bazı durumlarda ek tanı yöntemlerinden de faydalanılır. Bunlar magnetik rezonans görüntüleme (MR), bilgisayarlı tomografi (BT), histeroskopi, HSG (histerosalpingografi), salin infüzyon sonografi (SİS), laparoskopi den faydalanılabilir….
Tedavi seçenekleri nelerdir? Herhangi bir klinik bulguya yol açmayan küçük miyomlar sıklıkla tedavi gerektirmez sadece takip edilir. Hastada şikayet yapan ve tedavi gerektiren durumlarda ise; hastanın yaşına , çocuk isteğine, miyomların yerleşim yeri, sayı ve boyutlarına göre, büyüme hızına göre tedavi belirlenir. Miyomlar ilaç veya ameliyat ile tedavi edilebilirler…
–İlaçlar: Gonadotropin salgılayıcı hormon (GnRH) agonistleri gibi ilaçlar miyomları ameliyata hazırlık için geçici olarak miyom boyutunu küçültmede ve kanamayı kontrol etmede kullanılabilirler…
–Ameliyatlar:
MİYOMEKTOMİ: Rahmi yerinde bırakarak sadece miyomu alma ameliyatıdır. Rahim korunduğu için sonrasında hasta gebe kalabilir. Miyom ameliyatı olan hasta normal doğum yapabilir ama sezaryen de tercih edilebilir. Gebelik planlayan hastalarda cerrahi sırasında endometrium denilen rahim iç tabakasının bütünlüğünün bozulmamasına özen gösterilir. Ameliyat sonrasında ilerleyen zamanlarda tekrar miyom gelişebileceği unutulmamalıdır. Bu duruma özellikle çoklu miyomu olan hastalarda daha sık görülür. Miyomektomi birkaç değişik yolla yapılabilir. Cerrahi teknik miyomun büyüklüğüne, sayısına ve yerleşim yerine göre karar verilir. Laparatomi (açık ameliyat), laparoskopi (kapalı ameliyat) ve histeroskopik olarak çıkartılabilirler.
HİSTEREKTOMİ: Miyomla beraber rahmin tamamının laparoskopik (kapalı ameliyat), laparotomi (açık ameliyat) veya vajinal yoldan çıkarılarak hastanın tedavi edilmesidir. Rahim alındığı için hasta artık çocuk sahibi olamaz..
-Uterin Arter Embolizasyonu: Rahime giden kan damarlarının kontrollü bir şekilde tıkanması ve bu sayede miyomların büyümesini sağlayan kan akışının durdurulması hedeflenir.
Güncelleme: 04.07.2024